Een dynamische wijk als de Oosterpoort is continu in ontwikkeling. Er wordt afgebroken, samengetrokken, bijgebouwd, verbouwd en vernieuwd dat het een lust is. Grootschalige nieuwbouw zoals in de Meeuwen, de Blekerslaan/Kwintlaan en meer recentelijk de Linie bleken een enorme impuls zonder dat het dorpse, familiaire karakter van de wijk werd aangetast.
Op dit moment staat een tweetal bouwprojecten op stapel die niet direct door alle wijkbewoners met gejuich worden onthaald. Dat zijn achtereenvolgens de bouw van een ‘woontoren’ aan de Oosterhaven en de herrijzenis van café ‘De Kleine Oosterpoort’ op de plaats van het voormalige Bloemenhuis Oosterpoort aan de Meeuwerderweg.
De Zwarte Toren…
Het meest in het nieuws de afgelopen tijd is toch wel de nieuwbouw aan de Oosterhaven. Op de open plek naast het perceel 1/1a zal een complex verrijzen dat door de buurtbewoners als een ‘enorme toren’ wordt omschreven. In een advertentie in de Gezinsbode (zie foto rechts) roept de actiegroep ’Oosterhaven Leefbaar’ op om de bouw van de toren de stoppen.
De bezwaren tegen de bouw kun je volgens spreekbuis van ’Oosterhaven Leefbaar’, Paul Kostwinder, herschikken in drie groepen: het historisch stadsgezicht wordt ernstig aangetast (1). De projectontwikkelaar draagt niet bij tot het aanpassen van de infrastructuur die hoort bij een dergelijke grootschalige bouw (2) en het uitzicht van een deel van de bewoners van de woonflat De Branding wordt ingrijpend ingeperkt (3).
Aantasting van het stadsgezicht
In de vroegste plannen was er sprake van de bouw van een ‘zwarte toren’ aan de Oosterhaven. Hoewel in de rest van die stadswand ook meerdere bouwstijlen zijn gehanteerd, detoneert een dergelijke zwarte toren behoorlijk met de rest van de bebouwing. Inmiddels zijn de plannen enigszins bijgesteld. In plaats van zwart materiaal lijkt het wooncomplex nu te worden opgetrokken uit rode steen. In het bestemmingsplan dat geldt voor de Oosterhaven staat dat de nieuwbouw niet substantieel uit mag stijgen boven de rest van de Oosterhaven. Uit recente ontwerpschetsen blijkt dat de nieuwbouw ook min of meer op die hoogte zal worden afgebouwd.
Al of niet onder druk van de publieke opinie zijn de bouwplannen dus enigszins bijgesteld zodat de nieuwbouw beter past in de bestaande gevelwand.
Een bouwvergunning is echter nog niet toegekend. Misschien stimuleert dit betrokkenen (buurt, gemeente, projectontwikkelaar) tot verder overleg, immers alle betrokkenen hebben er belang bij om op een voor een ieder acceptabele uitkomst uit te komen. Omwonenden omdat het bestemmingsplan voor de Oosterhaven in principe bouw op de bestemde plek toelaat en de projectontwikkelaar omdat die niet gebaat is bij (vertragende) bezwaarprocedures als de bouwvergunning eenmaal is toegekend.
Infrastructuur
Buiten de nieuw te bouwen ‘toren’ heeft de projectontwikkelaar ook de panden 1 en 1a opgekocht. Die worden ook verbouwd tot appartementen. Gezamenlijk met de nieuwbouw levert dit ongeveer 20 nieuwe wooneenheden op met naar schatting 30 tot 40 nieuwe bewoners. Volgens ‘Oosterhaven Leefbaar’ houdt de ontwikkelaar op geen enkele manier rekening met de gevolgen voor de directe omgeving van de nieuw te bouwen appartementen. Er worden geen parkeerplekken gecreëerd op het terrein van de woontoren en ook een fietsenstalling is (nog) niet ingecalculeerd. Daarnaast is Oosterhaven Leefbaar niet blij met zo’n beetje een verdubbeling van de bewoners van de Oosterhaven.
Met name vanwege de verwachte geluidsoverlast en de overlast van op straat gestalde fietsen. Ook hier zou de projectontwikkelaar de buurt tegemoet kunnen komen met het creëren van de benodigde faciliteiten (parkeerruimtes en fietsenstalling).
Uitzicht
Aan de gevolgen voor het uitzicht dat een groep bewoners van woonflat De Branding heeft over de Oosterhaven is lastiger tegemoet te komen. Het vrije uitzicht over de Oosterhaven wordt voor de onderste lagen van de flat behoorlijk ingeperkt, doordat de te bouwen woontoren de bebouwing aan de Oosterhaven tien meter dichter bij hun buitenraam komt te staan. Deze bewoners zullen zeker een bezwaarprocedure starten als de bouwvergunning voor de toren wordt verleend.
De Kleine Oosterpoort…
Zoals bekend gaat de verbouwing van het Prins Claus Conservatorium ook de twee cafés aan de kop van de Meeuwerderweg (Cheers en De Kleine Oosterpoort) opslokken. De nieuwbouw van De Kleine Oosterpoort op het perceel Meeuwerderweg 62 (het voormalige Bloemenhuis Oosterpoort) is al weer in volle gang. Dat mag op z’n minst opvallend heten.
Sloop
Voor het voormalig Bloemenhuis Oosterpoort was een verbouwingsvergunning afgegeven door de gemeente Groningen. Het pand is feitelijk volledig gesloopt. De gemeente heeft tijdens die sloop verordonneerd dat daarmee gestopt moest worden. Het slopen van het pand ging vervolgens gewoon door. “Dat had niet gemoeten”, aldus een woordvoerder van de gemeente. Inmiddels is de nieuwbouw in volle gang. Er is weliswaar een bouwvergunning verleend, maar de bezwaarprocedure tegen die verleende vergunning loopt nog. Door de buurt zijn meerdere bezwaarschriften ingediend.
Tactiek van het voldongen feit
De tactiek rond de nieuwbouw aan de Meeuwerderweg 62 lijkt er een van het voldongen feit: slopen terwijl een vergunning tot verbouwing is afgegeven. Waar je misschien zou verwachten dat de gemeente het standpunt in zou nemen van: “Hé hallo, dat is niet de bedoeling!”, wordt toch een nieuwbouwvergunning voor het ondertussen braakliggend perceel afgegeven. Dat heeft dan weer te maken met het feit dat, als er eenmaal een braakliggend terrein ligt, er geen beperkende voorwaarden meer zijn om nieuwbouw niet toe te staan. Met andere woorden: handhaving van het verbod op slopen heeft niet plaatsgevonden, hierdoor is een nieuwe situatie ontstaan die weer op zijn eigen merites wordt beoordeeld: er mag gewoon worden gebouwd.
Bouwvergunning
Er ligt nu een bouwvergunning voor ‘het oprichten van café met bovenwoning’. Tegen die bouwvergunning zijn dus een aantal bezwaarschriften ingediend. Toch is met de nieuwbouw begonnen. Op zich is dat volstrekt legaal. Als één of meerdere bezwaarprocedures gehonoreerd worden heb je echter wel een probleem. De vergevorderde nieuwbouw brengt dan zowel buurtbewoners, gemeente als ontwikkelaar in een lastig parket.
Reden van bezwaar
Hoewel buurtbewoners vertrouwen hebben in de huidige uitbater van De Kleine Oosterpoort, heeft een aantal mensen die bezwaar hebben aangetekend toch moeite met een horecagelegenheid op Meeuwerderweg 62. Het belangrijkste bezwaar is de combinatie koffieshop, bruin café op beide hoeken Martenstraat-Meeuwerderweg. Twee horecagelegenheden naast elkaar, met op de zomerdag bezoekers die respectievelijk genieten van een glaasje en een rokertje, lijkt de buurtbewoners niet wenselijk. Een horecagelegenheid geeft naast gezelligheid altijd een bepaalde mate van overlast (lawaai van komende en gaande bezoekers, gebrek aan parkeergelegenheid met alle gevolgen van dien, op straat rokende klanten die liever de rookruimte binnen mijden, vooral zomers).
Buurtbewoners benadrukken dat dit ook hoort bij het wonen in een wijk als de Oosterpoort, maar dat zij twee horecagelegenheden naast elkaar teveel van het goede vinden.
Jammer
De buurt vindt het jammer dat de gemeente zich niet erg attent opstelt in de ontstane situatie. Buurtbewoners worden niet op de hoogte gehouden van de situatie rond de sloop van het pand (o.a. asbestverwijdering). Daarnaast vindt ze dat de gemeente had moeten handhaven met betrekking tot het stilleggen van de sloop van het pand.
Wordt ongetwijfeld vervolgd.