Dagelijks leidt de regeling ‘alle fietsers tegelijk groen’ tot chaos en ongelukjes op stads-Groninger kruisingen. De gemeente doet er het zwijgen toe en lijkt zich te hebben ingelaten met een bizar experiment in 21e-eeuwse welgemanierdheid. Dat die niet bestaat, kun je op elk zebrapad vaststellen: hoffelijkheid heeft onder wielrijders plaats gemaakt voor het ‘respek’ van de skateboarder, voor wie remmen gelijk schijnt te staan aan gezichtsverlies…
Mijn vriendin is slecht ter been. Gelukkig kan ze wel goed fietsen, alleen is ze al twee keer omvergereden op een kruising waar alle fietsers tegelijk groen krijgen. De eerste keer gaf ze, komend van de Oosterweg voorrang aan iemand van rechts en toen knalde een achteropkomende fietser domweg bovenop haar – en nog schelden ook! De tweede keer was ze de laatste in een rij vanaf het station die probeerde de kruising Hereweg over te steken en werd ze omvergereden door fietsers uit het centrum. Terwijl zij revalideert, probeer ik des te wanhopiger te doorgronden wat de implicaties zijn van dat vriendelijke witte bordje met de vier groene pijlen, dat een aantal jaren geleden door de wegbeheerder nogal stiekempjes aan heel wat palen van verkeerslichten geschroefd werd.
De eerste vraag is of het hier een verkeersbord in de zin van de wet betreft. Is een fietser die het waarneemt, verplicht zich anders te gedragen dan wanneer het er niet zou hangen? Of is het weer zo’n laffe groet van een terugtredende overheid, die ons maant toch vooral lief voor elkaar te zijn?
Afijn, ik nam het ooit wél bewust waar en wist dus dat fietsers uit andere richtingen ook groen licht hadden. En stelde vast dat zulke kruisingen maar niet willen worden wat ze in de ogen van de wegbeheerder kennelijk zijn, een ontmoetingsplaats van mensen. Ze werden telkens weer een slagveld van meningen en ego’s, een podium voor alles wat er verkeerd is aan dit ooit zo fijne land.
De theorielessen voor m’n rijbewijs brachten een ommekeer in mijn denken: verkeerslichten gaan boven -borden en -tekens op het wegdek. “Natuurlijk: dát was het! Dáárom hangt dat wit-groene bordje er”. Lief zijn en een ander voorlaten mag, maar als je omgeven wordt door grimmige, onverschillige of gestresste gezichten is er altijd nog de regel ‘rechts gaat voor’. Zo haalt iedereen de overkant – wat een eenvoud, wat een wijsheid! Mijn bekeringsdrift was gewekt, maar helaas, pogingen om de op mij inrijdende fietsers van dit bevrijdende inzicht te overtuigen hebben mijn leven er een stuk onrustiger op gemaakt.
Inmiddels ben ik het spoor geheel en al bijster, nadat een vriend mij meldde dat een agent hem uitgelegd had dat er bij ‘alle fietsers tegelijk groen’ helemaal geen voorrangsregels meer gelden. Nu wil het toeval dat er op de Facebookpagina van de Oosterpoorter een discussie over dit onderwerp op gang is gekomen. Deelnemer Hugo Speelman is er eens goed voor gaan zitten en heeft de betreffende wetsteksten erop nageslagen. En wat blijkt? Die spreken elkaar tegen: ‘verkeerslichten gaan boven -borden en andere -tekens’ staat tegenover ‘geen enkele voorrangsregel’.
Als het laatste het geval is, kunnen we spreken van een bezopen situatie die onmiddellijk met een duidelijke regel uit de wereld geholpen mag worden. Als het eerste het geval is, zou er dan eindelijk eens gehandhaafd kunnen worden? Bij de spoorwegovergang aan de Lodewijkstraat kun je dag voor dag zien dat het werkt. Nu wacht 95% van de mensen ook echt ‘tot het rode licht gedoofd is’ – er kan immers nog een motoragent komen die je op de bon slingert…